Asıl adı Ali Nurullah Çet olan Nurullah Ataç, 21 Ağustos 1898’de İstanbul Beylerbeyi’nde doğdu. Ataç, Hammer’ın Osmanlı tarihi konulu ünlü eserinin önemli bir bölümünü Osmanlı Tarihi adı altında Türkçeye çeviren Maliye Nazırlarından Mehmed Ata Bey’in oğludur.
Galatasaray Sultanisi’nden sonra eğitimine İsviçre’de devam eden Ataç, babasının ölümü üzerine 1919’da İstanbul’a döndü.
Bir süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde okuyan Ataç, Fransızcasını kendi kendine geliştirerek Nişantaşı, Vefa, İstanbul ve Üsküdar liseleri ile Adana Lisesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı.
Türk edebiyatında deneme türünün öncülerinden sayılan ve ilk yazılarını 1921-1922 yıllarında yayımlayan Ataç, tiyatro ve edebiyat eleştirisine de yöneldi. Ataç, 1926 yılında Leman Ataç ile dünya evine girdi.
Bu evlilikten Meral adında bir çocuğu oldu. Usta yazar, öğretmenliğin yanı sıra Cumhurbaşkanlığı’ndaki tercüme görevini emekliliğine kadar sürdürdü.
Latin, Fransız, Rus klasik ve çağdaş yazarlarından 50’ye yakın kitap çeviren Ataç, Türkçeyi yabancı kelimelerden arındırma çabalarına önem vermesiyle tanınıyor.
Gazetelerde yazılar yazdı
Ataç’ın “Akşam”, “Dominion Milliye”, “Ulus”, “Dergah”, “Milliyet”, “Tan”, “Posta”, “Cumhuriyet”, “Son Haberler”, “Dünya”, “Türk Dili”, Yazıları “Varlık”, “Yedigün”, “Ülkü” ve “Seçme Hikayeler” gibi çeşitli gazete ve dergilerde yayımlandı.
Tiyatro eserlerine yönelik eleştirileriyle Türk tiyatrosuna yön veren yazar, Türk tiyatrosunu ve izleyicisini batı oyunlarıyla tanıştırmak için çaba sarf etmiştir.
Göl Saatleri
Yahya Kemal yönetiminde yayınlanan Dergah dergisinde Ahmet Haşim’in “Göl Saatleri” adlı eserine yaptığı eleştiri ve şiirlerle yazarlık hayatına başlayan Ataç, kısa sürede şiirde başarılı olamayacağını anlayınca sadece denemeye yöneldi. tiyatro ve edebiyat eleştirileri ile.
Eleştiri ve deneme ustası
Ataç, Türk edebiyatında en etkili yıllarını 1940-1955’in ortalarında yaşadı. Yazılarında edebiyatın yenilenmesi ve anlaşılırlığı, dilde yoğunlaşma, yazı dilinin konuşma dilinin olanaklarından yararlanarak topluma daha çok hitap etmesi gibi konuları ele almıştır.
Türk edebiyatında çağdaş makaleler yazan ilk yazar ve eleştirmen olan Ataç, 1949’da Türk Dil Kurumu’na üye oldu ve 11 Şubat 1951’de kurumun yönetim kuruluna seçildi.
Orta siyasetle de ilgilenen Ataç, Türk edebiyatında tenkit ve denemenin gelişmesine değerli katkılarda bulunmuştur. Güçlü hafızasıyla tanınan edebiyat ustası, eserlerinde konuşma dili ve hafif mizaha yaklaşan bir üslup tercih etmiştir.
türkçeye büyük hizmet
36 yıllık yazarlık serüveninde 80’den fazla dergi ve gazetede 4 bini aşkın makalesi yayınlayan Ataç, Batı edebiyatının önde gelen eserlerinin Türkçe’ye çevrilmesine öncülük etti.
Türkçenin sözdizimini araştıran ve konuşma dilindeki ters çevrilmiş cümleleri yazı diline kazandıran Ataç, genç yazarların eserlerine de yazılarında yer vermiştir. Çeviribilime önem veren Ataç, Latin, Fransız, Rus klasik ve çağdaş yazarlardan 70’e yakın kitap çevirdi.
Nurullah Ataç öldü…
Eşinin ölümünden sonra karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları çeken Ataç, 17 Mayıs 1957’de İstanbul’da öldü.
Kitap sayfası için iletişim:
